108 उपनिषदों की सूची

108 उपनिषदों की सूची 108 Upanishad list

प्राचीन काल मे उपनिषद बहोत थे किंतु समय चलते अब उनकी संख्या कम हो गयी , यहा पर उन उपनिषदों मैं से 108 उपनिषदों की सूची दी जा रही है । जिनमें से केवल १३ उपनिषदों को मुख्य उपनिषद् माना जाता है।

108 उपनिषदों की सूची

ऋगवेद : १० उपनिषद

१. ऐतरेय उपनिषद् = ऋग् वेद, मुख्य उपनिषद्
२. कौषीतकि उपनिषद् = ऋग् वेद, सामान्य उपनिषद्
३. आत्मबोध उपनिषद् = ऋग् वेद, सामान्य उपनिषद्
४. निर्वाण उपनिषद् = ऋग् वेद, संन्यास उपनिषद्
५. मुद्गल उपनिषद् = ऋग् वेद, सामान्य उपनिषद्
६. अक्षमालिक उपनिषद् = ऋग् वेद, शैव उपनिषद्
७. त्रिपुर उपनिषद् = ऋग् वेद, शाक्त उपनिषद्
८. सौभाग्य उपनिषद् = ऋग् वेद, शाक्त उपनिषद्
९. बह्वृच उपनिषद् = ऋग् वेद, शाक्त उपनिषद्
१०. नाद-बिन्दु उपनिषद् = ऋग् वेद, योग उपनिषद्

सामवेद : १६ उपनिषद

९. छान्दोग्य उपनिषद् = साम वेद, मुख्य उपनिषद्
२. आरुणेय उपनिषद् = साम वेद, संन्यास उपनिषद्
३. मैत्रायणि उपनिषद् = साम वेद, सामान्य उपनिषद्
४. केन उपनिषद् = साम वेद, मुख्य उपनिषद्
५. मैत्रेयि उपनिषद् = साम वेद, संन्यास उपनिषद्
६. वज्रसूचि उपनिषद् = साम वेद, सामान्य उपनिषद्
७. योगचूडामणि उपनिषद् = साम वेद, योग उपनिषद्
८. वासुदेव उपनिषद् = साम वेद, वैष्णव उपनिषद्
९. महत् उपनिषद् = साम वेद, सामान्य उपनिषद्
१०. संन्यास उपनिषद् = साम वेद, संन्यास उपनिषद्
११. अव्यक्त उपनिषद् = साम वेद, वैष्णव उपनिषद्
१२. कुण्डिक उपनिषद् = साम वेद, संन्यास उपनिषद्
१३. सावित्रि उपनिषद् = साम वेद, सामान्य उपनिषद्
१४. रुद्राक्ष उपनिषद् = साम वेद, शैव उपनिषद्
१५. दर्शन उपनिषद् = साम वेद, योग उपनिषद्
१६. जाबाल उपनिषद् (सामवेद) = साम वेद, शैव उपनिषद्

यजुर्वेद : ५१ उपनिषद

१. तेजो-बिन्दु उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, संन्यास उपनिषद्
२. मुक्तिक उपनिषद् (१०८) = शुक्ल यजुर्वेद, सामान्य उपनिषद्
३. ध्यानबिन्दु उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, योग उपनिषद्
४. ब्रह्मविद्या उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, योग उपनिषद्
५. योगतत्त्व उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, योग उपनिषद्
६. कठ उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, मुख्य उपनिषद्
७. तैत्तिरीय उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, मुख्य उपनिषद्
८. बृहदारण्यक उपनिषद् = शुक्ल यजुर्वेद, मुख्य उपनिषद्
९. ब्रह्म उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, संन्यास उपनिषद्
१०. कैवल्य उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, शैव उपनिषद्
११. जाबाल उपनिषद् (यजुर्वेद) = शुक्ल यजुर्वेद, संन्यास उपनिषद्
१२. श्वेताश्वतर उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, सामान्य उपनिषद्
१३. हंस उपनिषद् = शुक्ल यजुर्वेद, योग उपनिषद्
१४. गर्भ उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, सामान्य उपनिषद्
१५. नारायण उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, वैष्णव उपनिषद्
१६. परमहंस उपनिषद् = शुक्ल यजुर्वेद, संन्यास उपनिषद्
१७. अमृत-बिन्दु उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, योग उपनिषद्
१८. अमृत-नाद उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, योग उपनिषद्
१९. कालाग्निरुद्र उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, शैव उपनिषद्
२०. सुबाल उपनिषद् = शुक्ल यजुर्वेद, सामान्य उपनिषद्
२१. क्षुरिक उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, योग उपनिषद्
२२. मान्त्रिक उपनिषद् = शुक्ल यजुर्वेद, सामान्य उपनिषद्
२३. सर्व-सार उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, सामान्य उपनिषद्
२४. निरालम्ब उपनिषद् = शुक्ल यजुर्वेद, सामान्य उपनिषद्
२५. शुक-रहस्य उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, सामान्य उपनिषद्
२६. त्रिषिखि उपनिषद् = शुक्ल यजुर्वेद, योग उपनिषद्
२७. मण्डलब्राह्मण उपनिषद् = शुक्ल यजुर्वेद, योग उपनिषद्
२८. दक्षिणामूर्ति उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, शैव उपनिषद्
२९. अद्वयतारक उपनिषद् = शुक्ल यजुर्वेद, संन्यास उपनिषद्
३०. पैंगल उपनिषद् = शुक्ल यजुर्वेद, सामान्य उपनिषद्
३१. भिक्षुक उपनिषद् = शुक्ल यजुर्वेद, संन्यास उपनिषद्
३२. शारीरक उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, सामान्य उपनिषद्
३३. योगशिखा उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, योग उपनिषद्
३४. तुरीयातीत उपनिषद् = शुक्ल यजुर्वेद, संन्यास उपनिषद्
३५. ईशावास्योपनिषत् = शुक्ल यजुर्वेद, मुख्य उपनिषद्
३६. तारसार उपनिषद् = शुक्ल यजुर्वेद, वैष्णव उपनिषद्
३७. पञ्च-ब्रह्म उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, शैव उपनिषद्
३८. प्राणाग्नि-होत्र उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, सामान्य उपनिषद्
३९. याज्ञवल्क्य उपनिषद् = शुक्ल यजुर्वेद, संन्यास उपनिषद्
४०. वराह उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, संन्यास उपनिषद्
४१. शात्यायनि उपनिषद् = शुक्ल यजुर्वेद, संन्यास उपनिषद्
४२. एकाक्षर उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, सामान्य उपनिषद्
४३. अक्षि उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, सामान्य उपनिषद्
४४. अध्यात्मा उपनिषद् = शुक्ल यजुर्वेद, सामान्य उपनिषद्
४५. अवधूत उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, संन्यास उपनिषद्
४६. कठरुद्र उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, संन्यास उपनिषद्
४७. रुद्र-हृदय उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, शैव उपनिषद्
४८. योग-कुण्डलिनि उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, योग उपनिषद्
४९. कलि-सन्तारण उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, वैष्णव उपनिषद्
५०. सरस्वती-रहस्य उपनिषद् = कृष्ण यजुर्वेद, शाक्त उपनिषद्
५१. स्कन्द उपनिषद् (त्रिपाड्विभूटि) = कृष्ण यजुर्वेद, सामान्य उपनिषद्

अथर्ववेद : ३१ उपनिषद

१. प्रश्‍न उपनिषद् = अथर्व वेद, मुख्य उपनिषद्
२. मुण्डक उपनिषद् = अथर्व वेद, मुख्य उपनिषद्
३. माण्डुक्य उपनिषद् = अथर्व वेद, मुख्य उपनिषद्
४. अथर्व-शिर उपनिषद् = अथर्व वेद, शैव उपनिषद्
५. अथर्व-शिख उपनिषद् =अथर्व वेद, शैव उपनिषद्
६. बृहज्जाबाल उपनिषद् = अथर्व वेद, शैव उपनिषद्
७. नृसिंहतापनी उपनिषद् = अथर्व वेद, वैष्णव उपनिषद्
८. परिव्रात् उपनिषद् (नारदपरिव्राजक) = अथर्व वेद, संन्यास उपनिषद्
९. सीता उपनिषद् = अथर्व वेद, शाक्त उपनिषद्
१०. शरभ उपनिषद् = अथर्व वेद, शैव उपनिषद्
११. महानारायण उपनिषद् = अथर्व वेद, वैष्णव उपनिषद्
१२. शाण्डिल्य उपनिषद् = अथर्व वेद, योग उपनिषद्
१३. परमहंस-परिव्राजक उपनिषद् = अथर्व वेद, संन्यास उपनिषद्
१४. रामरहस्य उपनिषद् = अथर्व वेद, वैष्णव उपनिषद्
१५. रामतापणि उपनिषद् = अथर्व वेद, वैष्णव उपनिषद्
१६. अन्नपूर्ण उपनिषद् = अथर्व वेद, शाक्त उपनिषद्
१७. सूर्य उपनिषद् = अथर्व वेद, सामान्य उपनिषद्
१८. आत्मा उपनिषद् = अथर्व वेद, सामान्य उपनिषद्
१९. पाशुपत उपनिषद् = अथर्व वेद, योग उपनिषद्
२०. परब्रह्म उपनिषद् = अथर्व वेद, संन्यास उपनिषद्
२१. त्रिपुरातपनि उपनिषद् = अथर्व वेद, शाक्त उपनिषद्
२२. देवि उपनिषद् = अथर्व वेद, शाक्त उपनिषद्
२३. भावन उपनिषद् = अथर्व वेद, शाक्त उपनिषद्
२४. भस्म उपनिषद् = अथर्व वेद, शैव उपनिषद्
२५. गणपति उपनिषद् = अथर्व वेद, शैव उपनिषद्
२६. महावाक्य उपनिषद् = अथर्व वेद, योग उपनिषद्
२७. गोपाल-तपणि उपनिषद् = अथर्व वेद, वैष्णव उपनिषद्
२८. कृष्ण उपनिषद् = अथर्व वेद, वैष्णव उपनिषद्
२९. हयग्रीव उपनिषद् (१००) = अथर्व वेद, वैष्णव उपनिषद्
३०. दत्तात्रेय उपनिषद् = अथर्व वेद, वैष्णव उपनिषद्
३१. गारुड उपनिषद् = अथर्व वेद, वैष्णव उपनिषद्

कोई जवाब दें

कृपया अपनी टिप्पणी दर्ज करें!
कृपया अपना नाम यहाँ दर्ज करें